
Znużenie, ogólne wyczerpanie fizyczne, problem ze zmotywowaniem się do rutynowych czynności, poranne niewyspanie – brzmi znajomo? To objawy typowe dla niedoczynności tarczycy, które utrudniają codzienne funkcjonowanie, pracę, naukę, aktywność ruchową. Zmęczenie jest dla wielu osób jednym z najbardziej uciążliwych objawów Hashimoto. Czy istnieją skuteczne metody na wyeliminowanie tego problemu?
Oto plan radzenia sobie z uczuciem zmęczenia i znużenia:
1. Skorzystaj z pomocy specjalistów
Kiedy tarczyca produkuje zbyt mało hormonów w stosunku do potrzeb organizmu, mogą wystąpić bardzo uciążliwe objawy, w tym przewlekłe zmęczenie. Nawet pomimo dbania o odpowiednią dawkę snu i relaksu, spadek sił może nie ustępować, utrudniając spełnianie codziennych obowiązków i czerpanie przyjemności z tego, co do niedawna sprawiało tak wiele radości i satysfakcji. Jeśli ten problem dotyczy Ciebie, nie ignoruj go i poproś lekarza, aby podpowiedział Ci, jak sobie z nim radzić.
Kolejnym sposobem jest przestrzeganie zasad dobrze zbilansowanej diety, która odgrywa niebagatelną rolę w łagodzeniu objawów niedoczynności. W określeniu składników odżywczych, których najbardziej potrzebuje teraz Twój organizm, oprócz lekarza pomoże Ci dietetyk.
2. Upewnij się, że masz odpowiednio dobraną dawkę leku
Wskazówką będą w tym przypadku optymalne wyniki badań poziomu TSH – najlepiej, jeśli wykażą wartość poniżej poniżej 2.5 mU/l (mimo, iż normy zakładają szerszy zakres). Sprawdź także, czy stężenia hormonów FT3 i FT4 mieści się w 50-90% górnej granicy normy.
U niektórych osób problemem mogą okazać się także zaburzenia konwersji hormonu FT4 do FT3, wynikające m.in. ze źle skomponowanej i ubogiej w ważne składniki odżywcze diety oraz przewlekłego stresu. Warto pamiętać, że hormonem, który odgrywa rolę głównego dostarczyciela energii, jest właśnie FT3. Tutaj możesz sprawdzić optymalny poziom hormonów.
U niektórych osób sprawdza się, chociaż wciąż rzadko stosowana, terapia kombinacją T3/T4 (preparatem Novothyral).
3. Sprawdź poziom witaminy D3 i uzupełnij ewentualne niedobory
Odpowiedni poziom witaminy D3 możesz sobie zapewnić poprzez dietę, umiarkowaną ekspozycję na słońce oraz suplementy. Rekomendowana dawka suplementacyjna dla osób dorosłych wynosi 800 – 2000 j.m., zależnie od masy ciała, w okresie od września do kwietnia lub przez cały rok (w przypadku niewystarczającej syntezy). Dla dobrego samopoczucia wskazane jest osiągnięcie poziomu witaminy D3 60-80 mg/dL. Więcej o witaminie D3 przeczytasz tutaj>>>
4. Uzupełnij zapotrzebowanie na witaminy z grupy B
Witaminami, które mają szczególne znaczenie w radzeniu sobie ze zmęczeniem, są witaminy z grupy B. Ze względu na ich rozpuszczalność w wodzie trudno je przedawkować, ale też trudno zgromadzić „na zapas”. Spełniają w organizmie bardzo wiele różnych funkcji, a wspólnym mianownikiem jest ich wpływ na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Wśród objawów ich niedoboru znajdują się m.in. znużenie, zmęczenie, zaburzenia snu, a nawet depresja.
Osoby cierpiące na chorobę Hashimoto są szczególnie narażone na deficyty składników odżywczych, w tym witamin z grupy B. Do wyczerpania zapasów często dochodzi w stresujących sytuacjach, które w wielu przypadkach poprzedzają wystąpienie choroby autoimmunologicznej.
Które witaminy z grupy B mają szczególne znaczenie dla osób borykających się ze zmęczeniem i znużeniem w przebiegu Hashimoto?
Kobalamina (witamina B12)
W kontekście choroby Hashimoto często mówi się o witaminie B12. Jej niedobór przyczynia się do rozwoju niedokrwistości megaloblastycznej, która może współwystępować z Hashimoto. Tymczasem do objawów niedokrwistości należą właśnie osłabienie, łatwa męczliwość, słaba koncentracja i zawroty głowy. Wskazane jest zatem kontrolowanie stężenia witaminy B12 w organizmie i uzupełnienie jej przy pomocy diety, ewentualnie suplementacji w dawkach i formie wskazanej przez lekarza. Naturalnie witamina B12 występuje m.in. w mięsie, rybach, żółtkach jaj.
Tiamina (witamina B1)
Szczególną witaminą jest także witamina B1. Już niewielki niedobór tego składnika powoduje problemy z koncentracją, wyczerpanie, rozdrażnienie, stany depresyjne, a ponadto problemy z trawieniem węglowodanów i niskie ciśnienie krwi. Zwiększenie w diecie podaży witaminy B1 może więc poskutkować wzrostem wigoru i chęci do działania. Źródłami witaminy B1 są produkty zbożowe z pełnego przemiału, mięso, mleko, jaja, orzechy. Jeśli Twoja dieta nie jest w stanie pokryć zapotrzebowania, zapytaj specjalistę o możliwość suplementacji.
Dobrym pomysłem może okazać się przyjmowanie kompleksu witamin z grupy B (tiaminy – witaminy B1, ryboflawiny – witaminy B2, witaminy B3, kwasu pantotenowego – witaminy B5, witaminy B6, kwasu foliowego – witaminy B9, witaminy B12), jednak o tym także powinien zadecydować lekarz.
O niedoborach witamin i składników mineralnych możesz przeczytać tutaj >>>
5. Kontroluj poziom żelaza i ferrytyny
Zmęczenie, osłabienie, problemy z koncentracją – to sygnały, które mogą wskazywać na niedobór żelaza. Dobrym wskaźnikiem informującym, czy w organizmie jest wystarczająco dużo żelaza, jest ferrytyna – białko, które odpowiada za jego magazynowanie. Przyjmuje się, że dla kobiet optymalny poziom ferrytyny mieści się w granicach 12-150 ng/ml, jednak w przypadku zaburzeń funkcji gruczołu tarczowego czasami zalecane jest stężenie 90-110 ng/ml.
6. Upewnij się, czy nie cierpisz na nietolerancje pokarmowe
Osoby chorujące na Hashimoto często borykają się z nietolerancjami niektórych składników pokarmowych, a jednym z objawów jest przewlekłe zmęczenie. Pomocne może więc okazać się odstawienie produktów mlecznych, glutenu lub soi. Jednym ze sposobów na przekonanie się, czy właśnie nietolerancja powoduje złe samopoczucie, jest przeprowadzenie pod okiem specjalisty okresowej diety eliminacyjnej. Dla pewności można natomiast wykonać testy laboratoryjne.
7. Sprawdź poziom cukru we krwi
Jeżeli zmęczenie dopada Cię po posiłkach, warto zgłosić się na badanie krzywej cukrowej z oznaczeniem insuliny, aby sprawdzić, czy w grę wchodzi insuliooporność. Na co dzień staraj się natomiast komponować dietę bazującą na produktach o niskim indeksie glikemicznym, dzięki czemu unikniesz gwałtownych wahań cukru we krwi.
8. Zbadaj nadnercza
Zrób to zwłaszcza wtedy, jeśli często jesteś zmęczona o poranku. Badanie polega na oznaczeniu poziomu kortyzolu we krwi. Aby naturalnie wspomóc pracę nadnerczy, możesz wypróbować Ashwagandhę, która jest tzw. adaptogenem, wspomagającym odporność organizmu na stres, polecanym w okresach wyczerpania czy obniżonego nastroju. Z jednej strony koi nerwy i wycisza, poprawia jakość snu, a z drugiej dodaje energii do działania.
9. Spędzaj dużo czasu na świeżym powietrzu i bądź aktywna
Aktywność fizyczna dodaje wigoru i pomaga utrzymać dobrą kondycję. Nie powinna być jednak zbyt intensywna, aby nie wyczerpywała organizmu i nie pogłębiała stanu zapalnego.
10. Bądź dla siebie dobra i okaż sobie wyrozumiałość
Efekty terapii choroby Hashimoto i związanej z nią niedoczynności tarczycy nie pojawiają się od razu. Ciągłe zmęczenie i zaburzenia nastroju same w sobie są źródłem kolejnych frustracji. Choroba powinna jednak skłonić Cię do zwolnienia tempa i skupienia się na leczeniu. Tylko w ten sposób będziesz w stanie uporać się z codziennymi problemami i małymi krokami wracać do dawnej formy.