Spis treści
Oczyszcza, magazynuje, filtruje – to tylko kilka funkcji, jakie pełni wątroba. Jej prawidłowe działanie jest jednym z podstawowych warunków zapewniających nam naturalną ochronę przed toksynami. Nie musisz stosować detoksów i innych modnych diet oczyszczających. Wystarczy, że odpowiednio wesprzesz działanie swojej wątroby i zadbasz o jej dobrą kondycję. Z artykułu dowiesz się, dlaczego zdrowa wątroba jest szczególnie ważna w chorobach tarczycy i zaburzeniach hormonalnych. Podpowiemy Ci, jak mądrze dbać o wątrobę i wspierać się suplementacją.
Jakie funkcje pełni wątroba?
Wątroba jest największym gruczołem trawiennym w organizmie. Pełnione przez nią funkcje możemy podzielić na cztery główne kategorie: metabolizm, detoksykacja, magazynowanie oraz synteza.
Zachodzi w niej magazynowanie glikogenu, witaminy A, D, B12 i żelaza. Wątroba neutralizuje także toksyny i produkuje żółć, która bierze udział w trawieniu tłuszczów. Jest ona miejscem, w którym syntezowana jest większość osoczowych czynników krzepnięcia krwi.
Jak wątroba wpływa na tarczycę?
Dla osób z chorobą autoimmunologiczną tarczycy, wątroba jest szczególnie istotnym narządem. To właśnie w niej (w głównej mierze) zachodzi konwersja hormonów tarczycowych, czyli przemiana nieaktywnego hormonu T4 (tyroksyny) do jego aktywnej formy T3 (trijodotyroniny).
Przy zaburzonej pracy wątroby dochodzi do zmniejszonej konwersji T4 do T3.
Powoduje to wzrost konwersji T4 do rT3 (odwrócona trijodotyronina) i wzrost stosunku rT3 do T3. Poza tym wątroba pełni funkcje związane z metabolizmem i transportem hormonów tarczycy [5].
Nieprawidłowe funkcjonowanie wątroby może się wiązać z nieefektywnym wykorzystywaniem przez organizm leków na tarczycę, zmniejszając ich skuteczność. W efekcie, nawet zwiększenie dawki leku nie będzie przekładać się na poprawę parametrów hormonalnych i samopoczucia.
Po czym poznać, że wątroba potrzebuje wsparcia?
Zaburzenia funkcjonowania wątroby nie zawsze są oczywiste i łatwe do rozpoznania. Czasami, aby dojść do przyczyny jej zaburzeń i odkryć nieprawidłowości w jej działaniu potrzeba wiele czasu.
Nie należy jednak ignorować zaburzeń funkcjonowania tego narządu. Wątroba jest bardzo istotnym organem, a czasami nawet niewielkie zmiany w stylu życia czy diecie potrafią przynieść świetne rezultaty.
Sprawdź, czy nie masz poniższych objawów, które wskazują na to, że Twoja wątroba potrzebuje wsparcia.
Objawy nieprawidłowo działającej wątroby:
- zaburzenia trawienia,
- zmniejszony apetyt,
- zaburzenia snu i zmęczenie,
- nieświeży oddech,
- zgaga i odbijanie po posiłku,
- wzdęcia,
- nudności,
- problemy hormonalne,
- nadmierny PMS (zespół napięcia przedmiesiączkowego),
- podkrążone oczy,
- przebarwienia, wysypka skórna,
- skłonność do łatwego siniaczenia,
- obrzęki nóg i kostek [1].
Jakie badania wykonać?
Jeśli zauważyłaś u siebie niepokojące objawy, powinnaś wybrać się do lekarza i poprosić o skierowanie na tzw. próby wątrobowe. Jest to podstawowy zestaw badań, który pokaże Ci, czy narząd działa prawidłowo. Warto je wykonywać także profilaktycznie, aby mieć wątrobę pod kontrolą.
W skład badania wchodzi oznaczenie stężeń poniższych substancji:
- aminotransferaza alaninowa (ALT),
- aminotransferaza asparaginianowa (AST),
- fosfataza alkaliczna (ALP),
- gamma-glutamylotranspeptydaza (GGTP),
- bilirubina całkowita.
W przypadku “problemów wątrobowych”, zanim zaczniesz wprowadzać w życie zmiany, które mają wspomagać funkcjonowanie wątroby, wyeliminuj lub ogranicz produkty, które ją obciążają.
Nie musisz sięgać po żadne detoksy i diety oczyszczające, bo nasz organizm oczyszcza się sam (m.in. właśnie dzięki wątrobie).
Co obciąża wątrobę?
Alkohol
Zaburza on pracę wątroby i osłabia jej działanie. Alkohol nie niesie ze sobą żadnych składników odżywczych, dlatego postaraj się zrezygnować z niego całkowicie lub maksymalnie go ograniczyć.
Leki
Wszystko co spożywamy, musi zostać zmetabolizowane przez wątrobę – leki nie są wyjątkiem. Ich nadmierne zażywanie może przyczyniać się do zaburzenia pracy tego narządu. Szczególną uwagę zwróć na chętnie stosowane przez wielu ludzi niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), takie jak: ibuprofen, diklofenak, naproksen i ketoprofen. Preparaty ziołowe również mogą działać negatywnie, jeśli dawka lub substancja nie zostaną prawidłowo dobrane.
Toksyny
Wątroba świetnie neutralizuje toksyny, jednak nawet jej działanie ma swoje granice. Nadmiar toksyn pochodzących ze środowiska będzie zaburzał pracę tego organu. Dlatego postaraj się ograniczyć ich ilość wokół siebie. Ich źródłem mogą być m.in.: pestycydy, herbicydy, plastikowe opakowania, kosmetyki, chemia domowa.
Cukier
Zbyt wysokie spożycie cukru w diecie może prowadzić do pogorszenia pracy wątroby, ponieważ jego nadmiar odkładany jest w postaci tłuszczów, a to może prowadzić do stłuszczenia wątroby. Ponadto rafinowane cukry działają prozapalnie [2].
Wysoko przetworzone produkty
Wysokie spożycie mocno przetworzonych produktów (np. żywność typu fast-food, dania instant, wyroby cukiernicze, itp.) również może przyczyniać się do niealkoholowego stłuszczenia wątroby lub zespołu metabolicznego [3]. Postaraj się ograniczyć te produkty, a Twoja wątroba Ci podziękuje.
Papierosy
Palenie szkodzi nie tylko płucom. Około 40% pacjentów z chorobami wątroby to osoby palące. [4]. Sięganie po takie używki może przyczyniać się do zwiększonego ryzyka wystąpienia chorób tego narządu.
Jak wspierać wątrobę?
Dieta
Styl odżywiania i produkty, które znajdują się w naszej diecie, wpływają na kondycję wątroby. Jeśli zwrócisz uwagę na to, co nakładasz na talerz, a także zadbasz o kilka podstawowych elementów, będziesz mogła lepiej wspierać funkcjonowanie tego narządu.
Błonnik
Zwiększone spożycie błonnika i dieta obfitująca w produkty będące jego źródłem wpływają pozytywnie na funkcjonowanie wielu narządów. Odpowiednia podaż błonnika ma zbawienny wpływ na mikrobiotę jelitową, która z kolei oddziałuje na funkcjonowanie narządów detoksykujących organizm: wątroby, nerek czy jelit. Wprowadź do swojej diety: świeże owoce i warzywa, produkty pełnoziarniste, orzechy czy kasze [6].
Białko
Odpowiednie spożycie białka jest istotne dla funkcjonowania całego organizmu – wyjątkiem nie jest wątroba. Zadbaj o to, by w Twojej diecie znalazła się odpowiednia ilość pełnowartościowego białka. Źródłem białka są takie produkty jak: mięso, ryby, nabiał czy strączki.
Woda
Woda wspomaga usuwanie toksyn. Odpowiednie nawodnienie w ciągu dnia będzie wspomagać pracę wątroby. Dlatego trzymaj butelkę z wodą zawsze przy sobie i staraj się wypijać ok. 2 l dziennie.
Glicyna
Glicyna jest aminokwasem, który bierze udział w przemianach biochemicznych, które zachodzą w wątrobie czy nerkach. Ma działanie przeciwzapalne i będzie wpływać korzystnie na funkcjonowanie tych narządów [7]. Źródłem glicyny są: bulion, ryby, jogurty naturalne, czerwone mięso, jaja, sery, pestki dyni czy kasza gryczana.
Styl życia
Same zmiany w diecie mogą okazać się niewystarczająca, jeśli chcemy wspomóc pracę wątroby i tarczycy. Aspekty związane ze stylem życia są równie ważne i nie warto ich lekceważyć.
Ruch
Codzienna dawka ruchu jest istotnym elementem wspierającym pracę wątroby [8]. Podczas ćwiczeń pocimy się, a pot jest jednym ze sposobów na usuwanie toksyn z organizmu. Postaw na regularne ćwiczenia o umiarkowanej intensywności. Brak ruchu, a także zbyt intensywne ćwiczenia będą z kolei wpływać negatywnie, więc miej to na uwadze.
Sen
Sen to moment, kiedy nasz organizm może się zregenerować. Odpowiednia ilość i jakość snu pozwalają wątrobie na odbudowę. Niedobór snu może przyczyniać się do rozwoju chorób wątroby, w tym do niealkoholowego stłuszczenia wątroby.
Postaraj się wstawać i chodzić spać o podobnych porach każdego dnia, wystawiaj się na działanie światła słonecznego po przebudzeniu, odstaw urządzenia emitujące światło niebieskie przed snem i dbaj o jego długość.
Redukcja stresu
Wysoki poziom stresu jest powiązany z wysokim poziomem kortyzolu. Z kolei wysoki poziom kortyzolu może przyczyniać się do uszkodzenia wątroby [9].
Staraj się redukować poziom stresu i rozładowywać napięcia w ciągu dnia. Możesz wypróbować sprawdzone metody na redukcję stresu, takie jak: medytacja, aktywność fizyczna, joga, spacer na świeżym powietrzu czy ciepła kąpiel.
Suplementacja
Jeśli zadbasz o odciążenie wątroby, odżywczą dietę i higieniczny tryb życia, możesz rozważyć także dodatkowe wsparcie wątroby w postaci suplementów.
Jednym z najbardziej znanych suplementów wspomagających pracę wątroby jest ostropest plamisty. W niektórych badaniach wykazano jego działanie protekcyjne i wspomagające pracę wątroby. Na ten moment nie ma jednak jednoznacznych dowodów [10].
Kolejnym suplementem, który może się okazać pomocny, jest karczoch. Jest to produkt bogaty w antyoksydanty i błonnik. Może obniżać cholesterol i przyczyniać się do poprawy stanu wątroby [11].
Z kolei pokrzywa ma właściwości, które wspomagają działanie trzustki i wątroby oraz zmniejszają stres oksydacyjny. Napar z tej rośliny może okazać się dobrym dodatkiem do odżywczej diety [12].
Podsumowanie
Jak widzisz, wątroba i tarczyca mają wiele wspólnego. Warto zadbać o dobry stan wątroby, szczególnie w chorobach autoimmunologicznych tarczycy. Pamiętaj, aby nadmiernie jej nie obciążać i wprowadź proste zmiany w diecie i stylu życia, które wpłyną pozytywnie na działanie tego narządu. Zdrowa wątroba to lepsze samopoczucie i efektywniejsza praca hormonów, w tym hormonów tarczycy.
[1] https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/liver-problems/symptoms-causes/syc-20374502
[2] https://britishlivertrust.org.uk/sugar-and-the-liver-what-you-need-to-know/
[3] Ivancovsky-Wajcman D., Fliss-Isakov N., Webb M., Bentov I., Shibolet O., Kariv R., Zelber-Sagi S.: Ultra-processed food is associated with features of metabolic syndrome and non-alcoholic fatty liver disease. Liver. Int., 2021, 2635-2645.
[4] Marti-Aguado D., Clemente-Sanchez A., Bataller R.: Cigarette smoking and liver diseases. J. Hepatol., 2022, 77, 191-205.
[5] Piantanida E., Ippolito S., Gallo D., Masiello E., Premoli P., Cusini C., Rosetti S., Sabatino J., Segato S., Trimarchi F., Bartalena L., Tanda M.L.: The interplay between thyroid and liver: implications for clinical practice. J. Endocrinol. Invest., 2020, 43, 885-899.
[6] Kieffer D.A., Martin R.J., Adams S.H.: Impact of Dietary Fibers on Nutrient Management and Detoxification Organs: Gut, Liver, and Kidneys. Adv. Nutr., 2016, 7, 111-1121.
[7] Wheeler M.D., Ikejema K., Enomoto N., Stacklewitz R.F., Seabra V., Zhong Z., Yin M., Schemmer P., Rose M.L., Rusyn I., Bradford B.,Thurman R.G.: Glycine: a new anti-inflammatory immunonutrient. Cell. Mol. Life. Sci., 1999, 56, 843-856.
[8] Shephard R.J., Johnson N.: Effects of physical activity upon the liver. Eur. J. Appl. Physiol., 2015, 115, 1-46.
[9] Zhang J., Li J., Ding M., Chen Y., Duan Z.: Cortisol in Peripheral Blood Predicts the Severity and Prognosis in Patients with Liver Failure at 90 Days. Risk Manag. Healthc. Policy., 2021, 14, 4311-4319.
[10] https://www.webmd.com/digestive-disorders/milk-thistle-benefits-and-side-effects
[11] https://www.webmd.com/hepatitis/fatty-liver-disease
[12] Domjanić Drozdek S., Odeh D., Đikić D., Gračan R., Oršolić N., Dragović-Uzelac V., Feher-Turković L., Dragičević P., Landeka Jurčević I.: The Effects of Nettle Extract Consumption on Liver PPARs, SIRT1, ACOX1 and Blood Lipid Levels in Male and Female C57Bl6 Mice. Nutrients., 2022, 14, 4469.
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni: 119,00 zł.
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni: 119,00 zł.
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni: 217,00 zł.
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni: 119,00 zł.
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni: 299,00 zł.
