Spis treści
Infekcje bakteryjne zdarzają się każdemu i często nawet staranne dbanie o higienę nie pomaga ich uniknąć. W większości przypadków infekcja ustępuje samoistnie lub po podaniu antybiotyku i nie przyczynia się do groźnych powikłań. Jednak czasami skutki ataku bakterii są długoterminowe, a naukowcy przypuszczają, że mogą być one jednym z czynników wyzwalających chorobę autoimmunologiczną tarczycy.
Dlaczego infekcja bakteryjna może być czynnikiem wyzwalającym objawy Hashimoto?
Kiedy w organizmie namnażają się chorobotwórcze bakterie, układ immunologiczny jest nastawiony na ich zniszczenie. Czasami w bakteriach występują antygeny podobne do tych, które są obecne w tarczycy, co jest określane jako molekularna mimikra i prowadzi do omyłkowego atakowania gruczołu.
Należy pamiętać, że przyczyny choroby Hashimoto są bardzo złożone, a do czynników determinujących jej rozwój należą przede wszystkim: występowanie innej choroby autoimmunologicznej (np. cukrzycy typu 1, choroby Addisona) lub rodzinna tendencja do tego typu chorób.
Co istotne, wpływ na rozwój i przebieg schorzeń autoimmunologicznych może mieć SIBO, czyli przerost bakterii w jelicie cienkim, zaburzenia bakteryjnej flory jelitowej, nadwrażliwość na pokarmy czy stres. Również stany zapalne dziąseł, charakterystyczne dla paradontozy, mogą zapoczątkować lub stymulować odpowiedź autoimmunologiczną. Badania wykazały także, że Hashimoto częściej rozwija się u osób narażonych na promieniowanie jonizujące. [1-3]
Które infekcje bakteryjne mogą wyzwalać chorobę Hashimoto?
Obserwacje na temat wpływu infekcji poszczególnymi szczepami bakterii na tarczycę wciąż trwają. Jednak najczęściej wymienianymi w tym kontekście są:
1. Yersinia enterocolitica
Badania wykazały, że przeciwciała przeciwko tej bakterii aż 14 razy częściej występują u osób z chorobą Hashimoto niż u osób, u których ta choroba nie występuje. [4] Do infekcji (jersiniozy) dochodzi poprzez zjedzenie zakażonego pokarmu: mięsa (szczególnie surowej lub półsurowej wieprzowiny), nabiału, owoców morza.
Trzeba jednak zaznaczyć, że w Polsce zakażenia Yersinią są rzadkie. U osób dorosłych objawiają się bólem brzucha po prawej stronie i gorączką. [5]
Zakażenie jest diagnozowane na podstawie badania kału, krwi, moczu, płynu stawowego lub innego materiału biologicznego Leczenie natomiast jest głównie objawowe i tylko ciężki przebieg infekcji wymaga przyjmowania antybiotyków. [5]
Podstawą profilaktyki jest unikanie spożywania surowego lub półsurowego mięsa i niepasteryzowanego nabiału. Ponadto, jak w przypadku wszystkich innych infekcji, mycie rąk przed jedzeniem, przygotowywaniem posiłków oraz kontaktem ze zwierzętami i surowym mięsem. [5]
2. Helicobacter pylori
Zakażenie tą bakterią jest bardzo powszechne i łatwo przenosi się poprzez bliski kontakt. Niestety H. pylori jest odpowiedzialna za większość przypadków wrzodów żołądka i dwunastnicy.
Do objawów, które mogą zwiastować infekcję należą:
- ból brzucha lub uczucie palenia w żołądku,
- ból pogarszający się w sytuacji, gdy żołądek jest pusty,
- utrata apetytu,
- gazy,
- wzdęcia,
- utrata masy ciała. [6,7]
Wykrycie obecność Helicobacter pylori w układzie pokarmowym jest możliwe dzięki różnym metodom. Wysoką skutecznością charakteryzuje się test ureazowy, jednak aby go wykonać potrzebna jest gastroskopia.
Alternatywnymi sposobami są testy serologiczne, test oddechowy bądź badanie kału na obecność antygenów przeciwko bakterii. Jeżeli diagnoza zostanie potwierdzona, wówczas zalecana jest eradykacja bakterii przy pomocy leków. [6]
3. Borrelia burgdorferi
Bakteria jest przenoszona przez kleszcze i wywołuje boreliozę z Lyme, wieloukładową chorobę, która może dawać bardzo zróżnicowane objawy: od bólów stawowych po zaburzenia koncentracji i depresję.
Wyniki badań opublikowanych w 2004 roku sugeruję, że infekcja bakterią może być czynnikiem wyzwalającym chorobę Hashimoto u osób z genetyczną predyspozycją. [1,8]
Diagnoza infekcji bakterią bywa trudna, zwykle stawia się ją na podstawie objawów skórnych (charakterystyczny jest zwłaszcza rumień wędrujący) oraz testów serologicznych na obecność swoistych przeciwciał.
Leczenie choroby opiera się na antybiotykoterapii, jednak warto zaznaczyć, że nawet po jego zakończeniu u niektórych osób utrzymują się objawy boreliozy: bóle stawów, senność, zmęczenie. [8]
Profilaktyka boreliozy polega na ochronie przed kleszczami i jak najszybszym, prawidłowym usunięciu ze skóry pajęczaka, który zdołał się w nią wbić. W razie podejrzenia boreliozy należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza.
Trzeba pamiętać, że nie u każdej osoby infekcja jedną z wymienionych powyżej bakterii wywoła Hashimoto lub inne powikłania. Informacje te są natomiast przydatne dla osób poszukujących przyczyn występowania objawów przewlekłego limfocytarnego zapalenia tarczycy oraz skutecznych sposobów na ich złagodzenie.
1. Benvenga S. i wsp. Homologies between proteins of Borrelia burgdorferi and thyroid autoantigen. 2004 Nov;14(11):964-6.
2. Hashimoto’s disease. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hashimotos-disease/symptoms-causes/syc-20351855 Data dostępu: 19/03.2019
3. Jacob A. Gut Health and Autoimmune Disease – Research Suggests Digestive Abnormalities May Be the Underlying Cause https://www.todaysdietitian.com/newarchives/021313p38.shtml Data dostępu: 19.03.2019
4. Wentz I. Infections and Hashimoto. https://thyroidpharmacist.com/articles/infections-and-hashimotos/ Data dostępu: 19.03.2019
5. Rogalska M. Jersinioza. https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-bakteryjne/165053,jersinioza Data dostępu: 19.03.2019
6. Dyrla P. Zakażenie Helicobacter pylori. Diagnostyka i leczenie. Pediatr Med Rodz 2015, 11 (1): 68–74
7. Helicobacter pylori (H. pylori) infection. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/h-pylori/symptoms-causes/syc-20356171 Data dostępu: 19.03.2019
8. Kuchar E. Borelioza z Lyme. https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-bakteryjne/158905,borelioza-zlyme Data dostępu: 19.03.2019
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni: 119,00 zł.
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni: 119,00 zł.
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni: 217,00 zł.
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni: 119,00 zł.
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni: 299,00 zł.
