Spis treści
Masz wrażenie, że z powodu nadmiaru obowiązków, żyjesz w napięciu i nie potrafisz odpocząć? Skutkuje to przewlekłym zmęczeniem i stresem, ponieważ wpływa to negatywne na układ hormonalny, zaburzając równowagę w całym organizmie. Aby odzyskać witalność, poza dietą, ruchem i snem, pomocne będą adaptogeny – naturalne substancje roślinne. Dowiedz się, jak adaptogeny wspierają Twój organizm i poznaj najpopularniejsze z nich.
Czym są adaptogeny?
To naturalne substancje pochodzenia roślinnego, które pomagają organizmowi poradzić sobie ze stresorami i przystosowaniem się do zmiennych warunków, wspierając go w reakcji na stres. Są one całkowicie naturalne, nietoksyczne i dobrze tolerowane przez większość osób.
Adaptogeny w naturalny sposób oddziałują na organizm – zwiększają tolerancję na bodźce stresowe i ułatwiają radzenie sobie ze stresem, pomagają w wyciszeniu, zmniejszają uczucie zmęczenia, poprawiają pamięć i koncentrację, a także wspierają układ odpornościowy. Charakteryzują się też działaniem przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym.
Po adaptogeny warto sięgnąć przy nadmiernym obciążeniu stresem, w okresie wyczerpania organizmu (zmęczenie fizycznie, przewlekły brak snu) czy w czasie obniżonej odporność na infekcje.
Jednymi z najbardziej popularnych adaptogenów są Ashwagandha i Różeniec górski.
Ashwagandha
Ashwagandha (łac. Withania somnifera) znana jest także jako żeń-szeń indyjski, witania ospała oraz czereśnia zimowa. Roślina ta pochodzi z rośliny psiankowatych i charakteryzuje się kwiatami o żółto-zielonej barwie z czerwonymi lub pomarańczowymi owocami. Jednak za adaptogenne działanie ashwagandhy odpowiada przede wszystkim korzeń, który zawiera substancje należące do grupy glikowitanolidów – sitoindozydy oraz witanozydy.
Dzięki zawartości tych substancji, ashwagandha łagodzi skutki stresu i poprawia odporność organizmu na stres, zmniejsza uczucie lęku, łagodzi stany depresyjne oraz ułatwia zasypianie i poprawia jakość snu. [1-5]
W wielu badaniach wykazano także potencjał ashwagandhy w terapii wielu problemów zdrowotnych, takich jak niedoczynność tarczycy, przewlekły stres, zaburzenia snu, obniżona wytrzymałość organizmu, podwyższony poziom cholesterolu i cukru we krwi czy zaburzenia odporności. [4]
Warto sięgnąć po ashwagandhę, jeśli:
- obserwujesz u siebie objawy mgły mózgowej,
- żyjesz w przewlekłym stresie,
- masz problemy z zasypianiem i wyciszeniem się przed snem,
- brakuje Ci energii w ciągu dnia,
- przechodzisz cięższy okres w swoim życiu.
Czy można stosować ashwagandhę w Hashimoto i niedoczynności tarczycy?
Jeśli chorujesz na Hashimoto, to doskonale znasz objawy, takie jak wahania nastroju czy “mgła mózgowa”, które znacząco utrudniają codziennie funkcjonowanie. Ashwagandha może pomóc w opanowaniu tych dolegliwości oraz złagodzeniu pozostałych objawów niedoczynności tarczycy poprzez swój korzystny wpływ na hormony tarczycy.
Badania wykazały, że ashwagandha wpływa na obniżenie TSH, a także wzrost T4 i T3. [6] Działa ona także przeciwzapalnie – jest silnym antyoksydantem chroniącym nasz organizm przed wolnymi rodnikami.
Ashwagandha stymuluje układ odpornościowy, dlatego w przypadku choroby Hashimoto, stosowanie zależy od tego, czy choroba jest pod kontrolą – czy nie ma zaostrzenia jej przebiegu, co może mieć odzwierciedlenie w bardzo wysokim poziomie przeciwciał przeciwtarczycowych.
Dlatego, o ile w niedoczynności tarczycy suplementacja ashwagandhą zazwyczaj może przynieść korzyści, to w przypadku Hashimoto należy rozważyć aktualny przebieg choroby, aby nie dopuścić do przestymulowania układu odpornościowego, co może skutować zwiększeniem ryzyka zaostrzenia choroby. Należy zachować ostrożność także w reumatoidalnym zapaleniu stawów oraz toczniu.
Jak suplementować ashwagandhę?
Zazwyczaj stosowana w suplementach dawka ekstraktu z korzenia ashwagandhy wynosi 100-500 mg dziennie. Pozytywne rezultaty mogą być odczuwalne już po 4-8 tygodniach suplementacji. Zwróć uwagę, aby stosowany suplement miał standaryzację na zawartość witanolidów, bo tylko wtedy kuracja będzie skuteczna.
Nie przekraczaj dziennej dawki wynoszącej 3 g.
Jednak pomimo swojego korzystnego działania, ashwagandha nie jest odpowiednia dla każdego. Nie powinny jej stosować dzieci, kobiety w ciąży i karmiące piersią. Przeciwwskazaniem jest także stosowanie leków o działaniu uspokajającym, nasennym i przeciwpadaczkowym oraz rozpoznana nadczynność tarczycy. [7] Wśród skutków ubocznych wymienia się najczęściej nudności, wymioty lub zaburzenia żołądkowo-jelitowe.
Różeniec górski
Różeniec górski (łac. Rhodiola rosea) należy do rodziny gruboszowatych. Kłącze rośliny po rozdarciu pachnie różami – i to właśnie stąd pochodzi jej nazwa.
Roślina ta zawiera wiele substancji o korzystnym wpływie na organizm, m.in. poprawia pamięć i koncentrację, zwiększa odpornośc na stres, łagodzi objawy depresji i nerwicy, a także wzmacnia naturalną odpornośc organizmu. [8]
Ponadto różeniec górski pozytywnie wpływa na pracę tarczycy – pośrednio poprzez redukcję stres i bezsenności oraz bezpośrednio poprzez wpływ na regulację produkcji hormonów tarczycowych.
Warto sięgnąć po rhodiolę, jeśli:
- obserwujesz u siebie objawy mgły mózgowej,
- potrzebujesz pomocy w radzeniu sobie ze stresem,
- odczuwasz wyczerpanie fizyczne lub psychiczne,
- przechodzisz cięższy okres w swoim życiu.
Jak suplementować różeniec górski?
Za optymalną dawkę suplementacyjną przyjmuje się 100-400 mg/dzień – w zależności od masy ciała, chorób współistniejących i innych przyjmowanych leków.
Różeniec górski najlepiej stosować z przerwami, np. 4 miesiące stosowania, a następnie 2 miesięczna przerwa, dzięki czemu skuteczność suplementacji będzie lepsza.
Suplementacja różeńcem górskim jest niewskazana w przypadku dzieci, kobiet ciężarnych i karmiących piersią. Objawy niepożądane mogą obejmować nadmierne pobudzenia, koładanie serca i drażliwość.
Podsumowanie
W przypadku nadmiernej ilości stresu, okresie wyczerpania czy obniżonej odporności, warto rozważyć włączenie adaptogenów do swojej suplementacji. Pamiętaj jednak, że suplementy nie są w stanie zastąpić leczenia farmakologicznego. Ponadto sama suplementacja nie przyniesie wymiernych efektów, jeśli nie będą jej towarzyszyć także zmiany w stylu życia, takie jak odpowiednia dieta, aktywność fizyczna i zadbanie o higienę snu. Adaptogeny mogą Cię wspomóc, ale nie zrobią wszystkiego za Ciebie 🙂
[1] Zielińska A.: Adaptogenne działanie ashwagandhy. Fitoterapia 2022. https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ojs-doi-10_57591_LEK_202209_03/c/articles-2138900.pdf.pdf
[2] Speers A.B. et al.: Effects of Withania somnifera (Ashwagandha) on Stress and the Stress-Related Neuropsychiatric Disorders Anxiety, Depression, and Insomnia. Curr Neuropharmacol. 2021. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8762185/
[3] Akhgarjand C. et al.: Does Ashwagandha supplementation have a beneficial effect on the management of anxiety and stress? A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Phytother Res. 2022. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36017529/
[4] Mandlik Ingawale D.S. et al.: Pharmacological evaluation of Ashwagandha highlighting its healthcare claims, safety, and toxicity aspects. J Diet Suppl. 2021. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32242751/
[5] Chandrasekhar K. et al.: A Prospective, Randomized Double-Blind, Placebo-Controlled Study of Safety and Efficacy of a High-Concentration Full-Spectrum Extract of Ashwagandha Root in Reducing Stress and Anxiety in Adults. Indian J Psychol Med. 2012. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3573577/
[6] Sharma A.K. et al.: Efficacy and Safety of Ashwagandha Root Extract in Subclinical Hypothyroid Patients: A Double-Blind, Randomized Placebo-Controlled Trial. J Altern Complement Med. 2018. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28829155/
[7] Uchwała nr 4/2020 Zespołu do spraw Suplementów Diety z dnia 7. lutego 2020 r. w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej stosowania Withania Somnifera (L.) Dunal jako składnika suplementów diety. https://www.gov.pl/attachment/7f475f81-7a77-42d3-a614-c9b87dcb6ff1
[8] Khanum F. et al.: Rhodiola rosea: A Versatile Adaptogen. Comprehensive reviews in Food Science and Food Safety 2006. https://ift.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1541-4337.2005.tb00073.x
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni: 217,00 zł.
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni: 49,00 zł.
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni: 119,00 zł.
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni: 49,00 zł.
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni: 299,00 zł.
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni: 69,90 zł.
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni: 595,00 zł.
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni: 299,00 zł.
